Zmarł Śp. prof. dr hab. inż. Zbigniew Szczerba | Wydział Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

Zbigniew Szczerba dyplom inżyniera uzyskał w 1952 roku, a po dwuletniej pracy w Elektrowni Gdynia i kontynuacji studiów – dyplom magistra (rok 1956). Po uzyskaniu dyplomu, zatrudniony w Instytucie Energetyki kierował utworzonym przez siebie zespołem, który opracował wiele typów układów wzbudzenia i regulatorów napięcia generatorów o mocy od kilkuset kW do 500 MW. Produkcję tych regulatorów zorganizowano w ZRE Gdańsk. W szczytowym okresie generatory sterowane przez te regulatory stanowiły około 75% mocy krajowego systemu elektroenergetycznego. Zespół ten opracował również regulatory do transformatorów wyposażonych w przełączniki zaczepów. Większość transformatorów zasilających sieci średniego napięcia w Kraju jest wyposażona w te regulatory. Powyższe prace uzyskały kilkadziesiąt patentów.

W roku 1963 uzyskał stopień doktora nauk technicznych na Wydziale Elektrycznym Politechniki Gdańskiej. W Instytucie Energetyki zajmował kolejno stanowiska od asystenta do docenta i od kierownika pracowni do zastępcy kierownika Oddziału w Gdańsku. W roku 1972 został przeniesiony służbowo do Instytutu Automatyki Systemów Energetycznych we Wrocławiu i powołany na stanowisko zastępcy dyrektora do spraw naukowych. W czasie pięcioletniej pracy na tym stanowisku kierował ogólnopolskimi „problemami badawczymi” oraz rozwijał swoje zainteresowania w kierunku automatyki systemowej, uwieńczone współautorstwem książki „Regulacja częstotliwości i napięcia w systemie elektroenergetycznym”. W roku 1977 ukończył rozprawę habilitacyjną „Modele matematyczne układów regulacji generatorów synchronicznych w systemie elektroenergetycznym” i uzyskał stopień doktora habilitowanego. Po habilitacji – na wniosek Politechniki Gdańskiej – uzyskał przeniesienie służbowe do tej Uczelni i objął stanowisko kierownika Zakładu Elektroenergetyki na Wydziale Elektrycznym. Wkrótce uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego i wybrano go na dziekana tego Wydziału. Funkcję dziekana pełnił przez dwie kadencje – do roku 1987 – będąc jednocześnie kierownikiem Zakładu Elektroenergetyki.

W latach 1987–1990 pracował jako „visiting-professor” w Uniwersytecie Technicznym w Oranie (Algieria), gdzie prowadził studia doktoranckie. Po powrocie do Kraju Profesor zorganizował Katedrę Systemów Elektroenergetycznych na obecnym Wydziale Elektrotechniki i Automatyki. Od 1991 roku był profesorem zwyczajnym Politechniki Gdańskiej. W latach 1990–1996 pełnił funkcję prorektora ds. nauki.

Profesor Zbigniew Szczerba jest autorem lub współautorem ponad 50 patentów, ponad 200 prac naukowych, z których znaczna część została zastosowana w praktyce. Wiele lat był członkiem Komitetu Problemów Energetyki PAN, członkiem Prezydium Komitetu Elektrotechniki PAN i przewodniczącym Sekcji Systemów Elektroenergetycznych tegoż Komitetu. W 2000 roku został wyróżniony tytułem distinguished member of CIGRE. Profesor był członkiem rad naukowych i redakcyjnych WNT oraz czasopism: Automatyka Elektroenergetyczna i Acta Energetica. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej, Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, Stowarzyszenia Elektryków Polskich, Komitetu Automatyki Elektroenergetycznej.

Za swoje zasługi został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Oficerskim Polonia Restituta, Medalem Edukacji Narodowej i Złotą Odznaką Zasłużony dla Energetyki.

Profesor był promotorem w 10 przewodach doktorskich, a także twórcą zespołu o charakterze szkoły naukowej znanej z prac z zakresu automatyki i sterowania w systemach elektroenergetycznych. Dwóch członków tego zespołu uzyskało tytuł profesora. Zespół ten uzyskał, zrealizował i aktualnie realizuje wiele projektów badawczych oraz prac na zlecenie przemysłu, w szczególności PSE, spółek dystrybucyjnych i elektrowni. Profesor prezentował swoje prace na licznych konferencjach i kongresach międzynarodowych – m.in. CIGRE i IFAC, a także krajowych. Zorganizował i przez wiele lat był przewodniczącym Komitetu Naukowego Międzynarodowej Konferencji Naukowej Aktualne Problemy w Elektroenergetyce, która w środowisku polskich elektroenergetyków i energetyków nazywana jest polskim CIGRE.

Rodzinie i bliskim Zmarłego wyrazy głębokiego współczucia składają: Dziekan, Rada Wydziału, pracownicy oraz szerokie grono Jego wychowanków – absolwentów Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej.

Uroczystości pogrzebowe odbędą się 28 września (sobota). O godz. 10.00 odprawiona zostanie msza św. w kościele św. Stanisława Kostki przy ul. Abrahama w Oliwie. O godz. 11.30 wystawiona zostanie urna w nowej kaplicy przy Cmentarzu Centralnym (Srebrzysko). Uroczystość pogrzebowa rozpocznie się o godz. 12.00.