Katedra została powołana w roku 1945 jako podstawowa jednostka prowadząca dydaktykę i badania naukowe z szeroko rozumianej teorii elektrotechniki a w szczególności z obwodów elektrycznych i teorii elektromagnetyzmu. W swojej historii Katedra wielokrotnie zmieniała profil działania, nazwę i formy organizacyjne. W latach 1945-1969 była to Katedra Elektrotechniki Teoretycznej, której założycielem i kierownikiem był prof. Leon Staniewicz. W latach 1951-1954, po śmierci prof. Leona Staniewicza, Katedrą opiekował się z-ca prof. Eugeniusz Kenig. W latach 1954-1965 funkcję kierownika pełnił prof. Jerzy Dziedzic, a w latach 1965-1969 prof. Piotr Ciechanowicz. W latach 1969-1991, po zmianie w roku 1969 organizacji Wydziału na strukturę instytutową, utworzono Zakład Elektrotechniki Teoretycznej w ramach Instytutu Wysokich Napięć i Aparatów Elektrycznych. Kierownikiem Zakładu był prof. Jerzy Hryńczuk. Od roku 1991 przywrócono wcześniejszą nazwę na: Katedra Elektrotechniki Teoretycznej, którą następnie w roku 1999 zmieniono na Katedrę Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki. W latach 1970-2001 Zakładem a następnie Katedrą kierował prof. Jerzy Hryńczuk. W okresie 2001-2009 kierownictwo przejął prof. Paweł Zimny a w latach 2009-2017 prof. Kazimierz Jakubiuk. W latach 2017-2019 Katedrą kierował prof. Mirosław Wołoszyn. W roku 2019 powołano Katedrę Elektrotechniki, Informatyki i Systemów Sterowania pod kierownictwem prof. Michała Grochowskiego. W roku 2021 po raz kolejny zmieniono nazwę na: Katedra Elektrotechniki i Inżynierii Wysokich Napięć powołując na kierownika prof. Jacka Horisznego.
Zmiany nazwy Katedry wynikały w głównym stopniu z sytuacji kadrowej oraz ze zmian organizacyjnych Wydziału.
Działalność dydaktyczna Katedry dotyczyła głównie nauczania podstawowych przedmiotów prowadzonych na kierunkach studiów na Wydziale ale także wielu innych przedmiotów wynikających z kompetencji aktualnego składu kadrowego, prowadzonych na kierunkach studiów prowadzonych przez Wydział, a także na rzecz innych Wydziałów Politechniki. Pracownicy Katedry opracowali wiele podręczników, skryptów i materiałów dydaktycznych.
Badania naukowe były prowadzone przez zespoły naukowe w ramach Katedry jak również przez pracowników Katedry w zespołach naukowych Wydziału. Badania te prowadzono w wielu obszarach tematycznych dotyczących zarówno teorii jak i zastosowań praktycznych elektrotechniki i nauk pokrewnych. Badania naukowe obejmowały różne zagadnienia z teorii obwodów elektrycznych, pola elektromagnetycznego, pól sprzężonych, zjawisk udarowych w układach elektrycznych i fizycznych, przetwarzania sygnałów, modelowania matematycznego zjawisk, metod numerycznych, a także nowych metod i systemów technicznych ważnych dla obronności kraju, które dotyczyły metod demagnetyzacji okrętów, wykrywania i lokalizacji obiektów ferromagnetycznych a także wykorzystania energii skierowanej. Badania naukowe realizowano w ramach projektów badawczych zleconych i własnych, w tym także wielu projektów badawczych ważnych dla obronności kraju. Wyniki badań naukowych prowadzonych w Katedrze pozwoliły na uzyskanie dużej liczby awansów naukowych w formie doktoratów, habilitacji i tytułów naukowych zarówno przez pracowników Katedry jak również osób spoza Katedry jak również osób spoza Uczelni. W wyniku badań powstało bardzo dużo wartościowych monografii i publikacji w kraju i za granicą.
